سنتز انانتیوگزین مدتومیدین و مشتق نفتالینی آن

مدتومیدین با نام تجاری دومیتور و مشتق نفتالینی آن (4-(1-(نفتالن-1-ایل) اتیل)h3- ایمیدازول) قویترین آگونیستهای گروه آلفا-2 آدرنرژیک است که خاصیت ضد درد، بیحسکننده، خوشخوکننده و ضد اضطراب دارند. مدتومیدین یک داروی سنتزی و یک آلفا-2 آدرنرژیک آگونیست انتخابی و موثر است که دارای یک مرکز کایرال بر روی کربن حد واسط دو حلقه فنیل و ایمیدازول است. این دارو راسمیک بوده و به صورت دو انانتیومر وجود دارد. دکسمدتومیدین )انانتیومرs) به عنوان داروی هوشبر در مراقبتهای ویژه، با نام تجاری پرسدکس مورد استفاده قرار میگیرد. روشهای مختلفی برای سنتز مدتومیدین و مشتق نفتالینی آن گزارش شده است. در این تحقیق، در ابتدا تلاش بر سنتز انانتیوگزین داروی دکسمدتومیدین از طریق افزایش نامتقارن معرف گرینیارد به آلدهید و تبدیل آن به الکل کایرال و سپس تبدبل الکل کایرال به داروی دکسمدتومیدین انجام گرفت. سپس با توجه به روشهای گزارش شده، یک روش دو مرحلهای، شامل تبدیل آلدهید به الکل در مرحله اول و اتصال گروه ایمیدازول به الکل در مرحله دوم، برای تهیه مدتومیدین بهینه شد و سپس شرایط بهینه در مورد سنتز مدتومیدین اعمال گردید. ترکیب مشابه نفتالینی مدتومیدین نیز به دلیل داشتن خواص مشابه و استفاده از مواد اولیه بسیار ارزان قیمتتر به همین روش و با بهره و خلوص مشابه سنتز گردید. تلاشهایی نیز در جهت خالص سازی انانتیومری ترکیب مشابه نفتالینی مدتومیدین از طریق دیاستروایزومرسازی با تارتاریک اسید در الکلهای مختلف (متانول، اتانول و ایزوپروپانول) در مقیاس 1 گرم و نیز جداسازی و شناسایی آن توسط مواد کایرال صورت گرفت.